Op de leeftijd van 5-6 jaar komt dit nog bij ongeveer 15% van de kinderen voor. Bij het ouder worden verdwijnt het bedplassen spontaan, zodat op de leeftijd van 13-15 jaar nog maar 1% dit probleem heeft.
In de regel worden bij kinderen met bedplasproblemen geen lichamelijke afwijkingen gevonden, zodat ze niet onderworpen behoeven te worden aan allerlei specialistische onderzoeken.
Wanneer het bedplassen echter samen gaat met broekplassen overdag is nader onderzoek wel gewenst.
De meeste mensen en ook kleine kinderen worden wakker van een volle blaas, wanneer ze slapen.
Dit is een reflex, die bij bedplassers niet goed ontwikkeld is. Bij veel bedplassers is de slaapdiepte wel minder, zodat ze wakker schrikken met een hulpmiddel zoals een plaswekker, die afgaat op het moment, dat het plassen begint.
Bij anderen wordt de slaapdiepte niet minder: zij slapen door het alarm heen.
In de regel past de nachtelijke urineproductie van een zesjarig kind in de blaas, zodat de meeste kinderen de nacht door kunnen slapen zonder te hoeven gaan plassen.
Dit wordt mede veroorzaakt door een wat hogere ADH spiegel ‘s nachts (= Anti Diuretisch Hormoon Desmopressine: een hormoon, dat de urineproductie vermindert). Indien de nachtelijke spiegel van dit hormoon verlaagd is, kan dit mede een oorzaak zijn van bedplassen.
Erfelijke oorzaken kunnen een rol spelen bij het ontstaan van bedplassen. Uit verschillende onderzoeken komt naar voren, dat het meerdere kinderen met bedplasproblemen één of meer familieleden hebben, die ook in bed plassen of geplast hebben.
Meerdere kinderen blijken een kleinere blaasinhoud te hebben dan verwacht mag worden bij hun leeftijd. Om hier achter te komen is het nodig om van een aantal een plasdagboek bij te houden, waarin wordt vermeld hoe laat er hoeveel milliliter wordt geplast overdag en hoeveel de natte luier weegt. Hierbij wordt ook bijgehouden hoeveel en hoe laat er wordt gedronken.
De gevolgen
Bedplassen kan grote gevolgen hebben, voor het kind zelf én voor het gezin. Kinderen schamen zich er meestal voor. Hierdoor kan het kind bijvoorbeeld bepaalde activiteiten gaan vermijden (logeren bij vriendjes, vakanties). Het gevoel van eigenwaarde is bij deze kinderen ook lager dan bij niet-bedplassende leeftijdsgenootjes.
Hoe ouder het kind is, hoe meer deze factoren een rol kunnen spelen. Wanneer het bedplassen goed behandeld wordt, verdwijnen deze problemen vaak weer.
Voor de ouders zorgt het bedplassen voor ongemak, zoals gebroken nachten en extra beddengoed om te wassen. De aanschaf van luiers en het vele gebruik van de wasmachine kunnen ook een behoorlijke druk leggen op het gezinsbudget.
Wanneer een kind in bed plast, is het belangrijk dit te bespreken met uw huisarts. Deze zal u informeren over de oorzaak van het probleem. Indien gewenst kan afhankelijk van de leeftijd van het kind een behandeling worden ingesteld.
Bij kleine kinderen wordt als eerste behandeling de plaswekker geadviseerd. Hieronder lees je daar meer over. Bij uitblijven van succes kan dit gecombineerd worden met tabletten, die ADH (AntiDiuretisch Hormoon Desmopressine ) bevatten (Minrin®). Bij kinderen met een relatief kleine blaasinhoud kan met medicijnen de blaasinhoud worden vergroot.
Met deze behandelingen (alleen of in combinatie) wordt een groot deel van de kinderen met bedplassen droog. Terugval wordt regelmatig gezien. In dat geval wordt dan weer opnieuw met bovenstaande behandeling begonnen.
Wanneer deze behandelingen niet aanslaan kunnen ze ondersteund worden met droogbedtraining, een oefenprogramma dat door diverse GGD’s en ziekenhuizen wordt aangeboden.
Blijft het bedplassen ook op oudere leeftijd bestaan, dan dienen bijzondere nevenaandoeningen zoals een anatomisch te kleine blaas of een te hoge nachtelijke urineproductie uitgesloten (en indien aanwezig behandeld) te worden.
Als er een goede blaascapaciteit blijkt te bestaan kan met een hoog succespercentage op oudere leeftijd intensieve droogbedtraining worden gevolgd.
Met deze behandelingen lukt het op termijn ook het grootste deel van de ‘hardnekkige’ bedplassers droog te krijgen.
Als je ’s nachts in bed plast, is dat soms omdat je heel diep slaapt. Het seintje ‘volle blaas’ komt dan niet goed aan bij je hersenen als je slaapt. Je plast dan in je bed in plaats van dat je wakker wordt. Dit kan heel vervelend zijn. Daarom adviseert de dokter soms een plaswekker.
Hoe werkt een plaswekker?
De plaswekker is een speciale onderbroek. Als de onderbroek een plas meet, gaat er een heel hard alarm af. Daar wordt je wakker van. Ook je ouders worden dan wakker. Je ouders kunnen je dan helpen om goed wakker te worden en te gaan plassen. Het is erg belangrijk dat je zelf het alarm uitzet (en niet je ouders). Als je geplast hebt en droge kleren aan hebt, zet je het alarm weer aan en ga je weer slapen. Als er dan een nieuwe bedplas komt, gaat het alarm opnieuw af.
Op deze manier leren je hersenen om het ‘volle blaas’ seintje beter door te krijgen, ook als je slaapt.
Hoe lang moet je de plaswekker gebruiken?
Het werkt vaak niet direct: je moet het elke nacht gebruiken totdat je 14 nachten, dus twee weken, achter elkaar droog bent geweest. Als je na drie maanden nog vaak in bed plast, heb je een nieuwe afspraak bij de dokter nodig.
Andere adviezen
De plaswekker werkt het beste als je ook rekening houdt met hoeveel drinken je in de avond nog drinkt. Het advies is om twee uur voor het slapen gaan niets of alleen een klein beetje te drinken.
Ook helpt het om net voor het slapen gaan nog een keer te plassen.
Verder is het belangrijk dat je overdag genoeg drinkt en dat je elke dag zachte poep hebt.
Kans van slagen
Als je al deze dingen doet samen met de plaswekker, zijn de meeste kinderen uiteindelijk droog: 5 tot 8 van de 10 kinderen is droog na 2 tot 3 maanden trainen met de plaswekker
Er zijn heel veel verschillende merken plaswekkers. Het advies voor ouders is om via uw zorgverzekering na te vragen welke zij aanraden.