Jaarlijks vinden er in Nederland meer dan 100.000 besmettingen met een SOA plaats. Vrijwel alle soa’s worden veroorzaakt door virussen of bacteriën. Een soa kan zich verspreiden bij seksueel contact als daarbij contact is tussen mond, penis, vagina of anus. Schaamluis kan zich ook verspreiden door naast elkaar te liggen of via beddengoed of handdoeken.
Als er sprake is van één of meerdere van onderstaande kenmerken is het verstandig contact op te nemen met een arts:
- blaasjes, zweren of wratten op of rondom de geslachtsdelen of anus
- pijn (bij het plassen)
- vreemde afscheiding (uit penis, vagina of anus)
- vaginaal bloedverlies na het vrijen of tussen de menstruaties
- jeuk
Niet alle soa’s laten deze of andere klachten zien. Vooral vrouwen hebben vaak minder last van klachten van een SOA. Het is echter belangrijk contact op te nemen met uw arts als u onveilig seksueel contact heeft gehad met iemand die (mogelijk) een soa heeft, zelfs als de klachten minder geworden of verdwenen zijn.
De gevolgen van een SOA zijn verschillend. Het is vooral belangrijk om de SOA op tijd te behandelen. In latere stadia kunnen sommige SOA’s onder andere onvruchtbaarheid, algemene en neurologische klachten, ernstige aantasting van de afweer (immuunsysteem) veroorzaken.
Veel mensen schamen zich om naar hun (huis)arts te gaan als ze (vermoeden) een SOA te hebben. Artsen hebben echter vaak te maken met patiënten met een SOA en er is geen reden voor schaamte.
Indien u naar de huisarts gaat kan deze vragen om een urinemonster. Eventueel zal hij met een wattenstaafje een monster nemen uit de plasbuis. Hiernaast moet voor bepaalde SOA’s een bloedmonster genomen worden.
Deze monsters worden in het laboratorium onderzocht en binnen veertien dagen krijgt u de uitslag van uw arts (of van de assistent). De plaatselijke GGD biedt ook meestal hulp bij het onderzoek naar SOA’s.
Ook de regionale GGD’s hebben een polikliniek waar u zich op SOA’s kunt laten testen. Er zijn ook poliklinieken dermatologie met een speciale voorziening daarvoor.
De meeste SOA’s zijn redelijk eenvoudig te behandelen (bijvoorbeeld door een antibioticumkuur of in het geval van schaamluis, de haren te scheren).
Van andere SOA’s blijft u levenslang drager, zoals bijvoorbeeld herpes of HIV. De klachten zijn meestal wel te bestrijden. Er zijn geen geneesmiddelen om HIV en AIDS te genezen. De behandeling en de duur van de behandeling hangt af van de SOA.