Lokale prostaatkanker is kanker die alleen in de prostaat zit en niet buiten het prostaatkapsel is gegroeid en / of is uitgezaaid. Voor lokale prostaatkanker zijn verschillende behandelingen mogelijk die als doel hebben om de patiënt van prostaatkanker te genezen. De kans op een succesvolle behandeling is in dit stadium het grootst.

Het stadium van de prostaatkanker is in het kort in te delen in:

  • T1 tumor: Bij een T1 prostaattumor beperkt de tumor zich tot één kwab van de prostaat. De tumor is te klein om tijdens het lichamelijk onderzoek te worden gevoeld of om gezien te worden op een scan (fig. 9).
  • T2 tumor: Een T2 prostaattumor is doorgedrongen in de andere kwab en mogelijk de volledige prostaat, maar is niet door het prostaatkapsel gedrongen. De tumor is tijdens het lichamelijk onderzoek eventueel voelbaar en zichtbaar op een scan (fig. 10).

T1 tumoren hebben doorgaans een laag risico op doorgroeien en uitzaaien. T2 tumoren kunnen een laag of midden risico met zich meebrengen.

Fig. 9: Een T1 prostaattumor is te klein om tijdens het onderzoek te worden gevoeld of gezien op een scan. (Gelokaliseerde prostaatkanker)

Fig. 10: Een T2 prostaattumor is beperkt tot de prostaat. (Gelokaliseerde prostaatkanker)

Er kan bij T1 prostaattumoren worden gekozen voor actief volgen (met behoud van de kwaliteit van leven) of voor curatief behandelen (met het risico van bijwerkingen).

Curatieve behandelingen, beschikbaar om de patiënt met lokale prostaatkanker te genezen:

  • operatief verwijderen van de prostaat: radicale prostatectomie
  • radiotherapie uitwendig
  • radiotherapie inwendig
  • hormoontherapie

De behandelkeuze hangt af van in welke risicogroep de patiënt zit, de voorkeur van de patiënt, de inschatting van de bijwerkingen, de levensverwachting en of de patiënt ook andere ziektes heeft (ofwel het risico van co-morbiditeit). De uroloog zal hierbij adviseren. Daarnaast worden niet standaard medische behandelingen aangeboden, zoals experimentele behandelingen en klinische trials.

Er zijn enkele behandelingen voor lokale prostaatkanker waarover (nog) niet voldoende wetenschappelijk bewijs is om ze als aanbeveling op te nemen in de richtlijnen. Ze zijn wel veilig. Ze worden soms aangeboden als andere behandelmogelijkheden niet mogelijk of wenselijk zijn.

Omdat ze nog erg nieuw zijn, is het belangrijk om te beseffen dat over de effectiviteit van de behandelingen op de lange termijn nog minder bekend is. Ook kan het zijn dat niet alle experimentele behandelingen worden vergoed door de verzekeraar.