Hoe hoger de PSA-waarde, hoe groter de kans dat er inderdaad prostaatkanker aanwezig is.

In de biopten die worden genomen bij mannen met een verhoogd PSA wordt vaak geen prostaatkanker gevonden. Bij een biopsie wordt maar een klein deel van het totale prostaatweefsel onderzocht, dus de kans bestaat dat de tumor wordt gemist. De PSA-waarde kan daarna te hoog blijven of zelfs verder stijgen. Dat is vaak reden om alsnog een MRI van de prostaat te verrichten om (nogmaals) te kijken of er sprake is van prostaatkanker. Als de MRI-scan een afwijking laat zien kan de uroloog hier gericht een biopt van nemen. Als de MRI geen afwijkingen laat zien en het PSA stijgt bij controle toch verder door, kan dat reden zijn om biopten te herhalen. De PSA-waarde zegt niet altijd iets over prostaatkanker, want een prostaatontsteking en een goedaardige vergroting van de prostaat kunnen ook leiden tot verhoogde PSA-waarden.

PCA3-test
De afgelopen jaren is er een test ontwikkeld die gevoelig is voor PCA3, een stof die veel vaker voorkomt in een prostaattumor dan in normaal prostaatweefsel. Deze test, PCA3-test of SelectMDX genoemd, gaat dus specifiek ‘op zoek’ naar prostaatkanker. Na een eerste biopsie zonder kanker te vinden kan bij twijfel de PCA3 test worden ingezet (deze wordt (nog) niet vergoed). Hierdoor kan het aantal onnodige biopsieën worden verminderd.